از هر روغنی نمی توان در کمپرسور اسکرو استفاده کرد. روغن کمپرسور اسکرو باید از نوع VDL باشد چرا که این روغن مانع ایجاد چسبندگی بین روتور های کمپرسور اسکرو می شود و همچنین کف نمی کند.
بهترین و رایج ترین روغنی که برای کمپرسور اسکرو استفاده می شود VDL68 بهران است.
مشخصات | گرانروی | شاخص گرانروی | نقطه اشتعال C° | نقطه ریزش C° | دانسیته |
روش آزمون | ASTM – D445 | ASTM – D2270 | ASTM – D92 | ASTM – D97 | ASTM – D4052 |
۶۸ VDL | ۸٫۶ ۶۸ | ۹۶ | ۲۳۰ | ۹- | ۸۷۴ |
روغن مخصوص کمپرسور اسکرو چیست
دو مدل کمپرسور اسکرو داریم کمپرسور اسکرو اویل اینجکت (Oil Inject) و کمپرسور اسکرو اویل فری (Oil Free). همانطور که از نام کمپرسور اسکرو روغنی مشخص است در سیستم این مدل کمپرسور از روغن استفاده می شود. روغن کمپرسور اسکرو به عنوان یک روان کننده بین قطعات در حال گردش است تا از ساییدگی و پارگی قطعات جلوگیری کند.
روغن کمپرسور به لحاظ غلظت، ویسکوزیته و نوع مواد افزودنی با همدیگر متفاوت هستند اصولا روغن ها بر پایه طبیعی یا سنتتیک هستند.
روغن مخصوص کمپرسور اسکرو استفاده میشود بسیار متفاوت از روغن کمپرسور پیستونی در ادامه علت را توضیح خواهم داد. روغن مورد استفاده باید مخصوص اسکرو باشد. حال این روغن های گرید های مختلفی مانند گرید ۳۲، گرید ۴۸، گرید ۶۸ دارند. انتخاب این گرید ها کاملا بستگی به این دارد که کمپرسور اسکرو را در چه آب و هوایی استفاده میکنید.
بطور مثال گریدی که برای آب و هوای سرد استفاده میشود متفاوت از گریدی است که برای آب و هوای گرم استفاده می شود. اما به طور کلی روغنی که برای اسکرو استفاده میشود روغن VDL68 است.
علت استفاده از روغن کمپرسور اسکرو
فرایند فشرده سازی هوا در کمپرسور اسکرو از طریق ایرند صورت می پذیرد که ایرند از دو روتور مارپیچ تشکیل شده است که هوا از طریق چرخش روتورها فشرده می شود. در این فراید به دلیل چرخش مداوم روتورها و قطعات متحرک، گرما زیادی ایجاد می شود که روغن با جذب گرمای تولید شده باعث خنک شدن روتورها و قطعات متحرک می شود. از طرفی روغن موجب روانکاوی قطعات و روتورها می شود و از سایش و خوردگی آنها جلوگیری می کند.
انواع روغن صنعتی موجود در بازار
سه نوع روغن صنعتی در بازار داریم که مزایا و معایب متفاوتی با یکدیگر دارند و بهتر است قبل از انتخاب روغن برای کمپرسور اسکرو با این نوع از روغن ها آشنا شویم در جدول زیر به معرفی این روغنها می پردازیم.
انواع روغن | مزایا | معایب |
روغن هیدرولیک |
|
|
مایع گیربکس (ATF) |
|
|
روغن موتور |
|
|
تفاوت روغن VDL68 با روغن هیدرولیک ۶۸ چیست
بسیار دیده شده از روغن هیدرولیک ۶۸ برای کمپرسور های اسکرو استفاده میشود اما اصلا روغنی خوبی نیست. تنها دلیلی که از این روغن هم استفاده میکنند، قیمت پایین آن (تقریبا نصف قیمت روغن VDL68) است.
پیش از بررسی دلایل خوب نبودن روغن هیدرولیک برای کمپرسور اسکرو از شما دعوت می کنیم به مقاله تفاوت کمپرسور اسکرو و پیستونی هم سر بزنید.
چرا روغن هیدرولیک اصلا خوب نیست
چون روغن های هیدرولیک آنتی فوم ندارند در صورتی که روغن های VDL حاوی آنتی فوم میباشند. آنتی فوم باعث میشود که روغن کف نکند. وجود کف در روغن باعث از کار افتادن زود هنگام فیلتر سپراتور میشود و روغن وارد خطوط می شود. علاوه بر این سبب آسیب جدی به دستگاه میشود که هزینه تعمیر بالایی خواهد داشت.
اگر این اطلاعات کمی سنگین و تخصصی هستند اجازه بده با یک مثال ساده تفاوت روغن های VDL و هیدرولیک را توضیح بدهم. تصور کنید برای سرخ کردن سیب زمینی بجای استفاده از روغن سرخ کردنی، از روغن موتور ماشین استفاده کنید. نتیجه چه خواهد بود؟ سیستم گوارشی تان آسیب جدی میبینید. این دقیقا همان اتفاقی است که اگر از روغن هیدرولیک برای کمپرسور اسکرو استفاده کنید می افتد.
حدود پنج ماه پیش یک پروژه تعمیر کمپرسور اسکرو داشتیم. ما تمامی قسمت ها را با دقت بررسی کردیم. هیچ مشکلی به ظاهر در آن وجود نداشت تا اینکه تصمیم گرفتیم ایرند را بطور کامل باز و بررسی کنیم.
زمان بررسی متوجه شدیم بدلیل استفاده از همین روغن هیدرولیک که باعث ایجاد چسبندگی در روتور های ایرند میشود، ایرند آسیب اساسی دیده است و عملا قابل تعمیر نیست.
از همین رو مجبور شدیم ایرند را بصورت کامل تعویض کنیم و به طبع هزینه زیادی برد. پس تحت هیچ شرایطی روغن هیدرولیک ۶۸ رو جایگزین روغن VDL68 نکنید. تصور کنم الان درک عمیق تری از چرایی استفاده از روغن های VDL پیدا کردیم. حالا نوبت به انتخاب برند روغن اسکرو می رسد.
تفاوت روغن کمپرسور با روغن موتور چیست
روغن کمپرسور اسکرو با روغن موتور کاملا متفاوت هست و در صورتیکه به اشتباه برای کمپرسور اسکرو از روغن موتور استفاده کنید به شدت به دستگاه شما آسیب جدی وارد می شود در جدول زیر به بررسی ۵ تفاوت روغن کمپرسور اسکرو با روغن موتور می پردازیم.
تفاوت روغن ها | مواد تشکیل دهنده روغن | ویسکوزیته روغن | کاربرد روغن | قیمت روغن |
روغن کمپرسور اسکرو |
|
غلظت و ویسکوزیته بالاتر (مقاوم در فشار و دما بالا) | مخصوص کمپرسور اسکرو | گران تر |
روغن موتور |
|
غلظت و ویسکوزیته کمتر | موتورهای احتراق داخلی | ارزان تر |
انتخاب برند روغن کمپرسور اسکرو
معروف ترین برند، روغن کمپرسور اسکرو شل Shell است. اما سوال اینجاست که آیا واقعا این روغن وارد ایران میشود یا نه؟ واقعیت امر این است که روغن اسکرو شل وارد ایران نمی شود و اگر هم بشود آنقدر کم و ناچیز است که عملا میتواند گفت وارد نمی شود. چیزی که تحت عنوان شل فروخته میشود، روغن شل نیست بلکه فقط بسته بندی آن را دارد.
پس با این وجود که روغن شل اصل وارد ایران نمی شود باید از چه روغنی برای کمپرسور اسکرو استفاده کنیم؟ در حال حاضر بهترین روغن موجود در ایران روغن کمپرسور اسکرو بهران است.
همانطور که در سایت نفت بهران نوشته شده است:
بهران کمپرسور VDL، روانکار مخصوص کمپرسور های رفت و برگشتی می باشد که با استفاده از روغن پایه و مواد افزودنی مرغوب تولید می شود. از مزیت های این روغن می توان به پایداری حرارات و اکسیداسیون عالی، محافظت بسیار خوب در برابر خوردگی و زنگ زدگی، جدا پذیری مطلوب روغن از آب اشاره کرد.
مشخصات فیزیکی و شیمیایی | گرانروی ۴۰°C 100°C | شاخص گرانروی | نقطه اشتعال C° | نقطه ریزش C° | دانسیته C°۱۵ kg/m³ |
روش آزمون | ASTM – D445 | ASTM – D2270 | ASTM – D92 | ASTM – D97 | ASTM – D4052 |
بهران کمپرسور ۳۲ VDL | ۳۲ ۵٫۴ | ۱۰۰ | ۲۰۰ | ۱۲- | ۸۷۰ |
بهران کمپرسور ۴۶ VDL | ۶٫۷ ۴۶ | ۹۹ | ۲۱۸ | ۹- | ۸۷۱ |
بهران کمپرسور ۶۸ VDL | ۸٫۶ ۶۸ | ۹۶ | ۲۳۰ | ۹- | ۸۷۴ |
بهران کمپرسور ۱۰۰ VDL | ۱۰۰ ۱۱ | ۹۵ | ۲۴۴ | ۹- | ۸۸۵ |
بهران کمپرسور ۱۵۰ VDL | ۱۵۰ ۱۴٫۶ | ۹۵ | ۲۵۰ | ۹- | ۸۹۰ |
راهنمای انتخاب روغن کمپرسور
انتخاب نوع روغن کمپرسور اسکرو بستگی به شرایط آب وهوایی و دمای محیط در فصل های سال دارد. برای انتخاب بهترین روغن کمپرسور اسکرو در جدول زیر به بررسی ۳ فاکتور مهم می پردازیم.
ویسکوزیته روغن | ویسکوزیته به میزان غلظت و قوام روغن گفته می شود. ویسکوزیته هر چقدر بالاتر باشد روغن آرام تر و آهسته تر جاری می شود برای درک بهتر آب و عسل را در نظر بگیرید ویسکوزیته آب پایین تر هست برای همین به سرعت جاری می شود ولی در مقابلش ویسکوزیته عسل بالاتر هست و آهسته تر و آرام تر جاری می شود.
برای مناطق سردتر از روغن با ویسکوزیته SAE20 و برای مناطق گرم تر از روغن با ویسکوزیته SAE30 استفاده می کنند. |
محدوده دما | هر روغنی قابلت تحمل دمای به خصوصی را دارد و روغن کمپرسور اسکرو باید با توجه به دمای محیط و گرمایی که کمپرسور حین کار ایجاد می کند مقاوم باشد و خاصیت روان کنندگی و خنک کنندگی خود را حفظ کند. روغن کمپرسور اسکرو به محدوده دمایی وسیع تری نیاز دارد به همین علت روغن VDL68 30- الی ۱۲۰ درجه سانتی گراد محدوده دمایی دارد انتخاب بسیار خوبی برای کمپرسور اسکرو است. |
مواد افزودنی | مواد افزودنی که به منظور بهبود عملکرذ به روغن VDL68 کمپرسور اسکرو اضافه شده است باعث می شود روغن خاصیت ضد زنگ زدگی و ضد خوردگی، مقاومت در برابر اکسیداسیون، مخلوط نشدن در آب و جداپذیری آسان روغن از آب، شاخص گرانروی بالا به میزان ۹۶ و دفع رطوبت از کمپرسور را به راحتی امکان پذیر کرده است. |
پیش از بررسی نحوه تعویض و نگهداری روغن مخصوص کمپرسور اسکرو از شما دعوت میکنیم به مقاله برای پمپ باد از چه روغنی استفاده کنیم هم سر بزنید.
تعویض و نگهداری روغن کمپرسور اسکرو
مقدار روغن اسکرو بستگی به ظرفیت و حجم اسکرو شما دارد. بطور کلی هر چقدر حجم و ظرفیت اسکرو بزرگتر باشد بالطبع روغن بیشتری نیاز است. اما به طور کلی روغن های اسکرو در ظرف های ۲۰ لیتری فروخته میشود. برای اینکه اطمینان پیدا کنید دقیقا کمپرسور اسکرو تان چند لیتر روغن نیاز دارد کافی است زمان خرید از فروشنده بپرسید تا راهنمایی تان کند.
چگونگی تعویض روغن کمپرسور اسکرو
تعویض کردن روغن کار ساده ای است. به طور کلی در دو مرحله انجام میشود.
- تخلیه روغن قبلی
- پر کردن دستگاه با روغن جدید
نکات مهم قبل از شروع کار
- مطمئن شوید که کمپرسور خاموش و از برق جدا شده است.
- از روغن مناسب برای کمپرسور اسکرو هوا استفاده کنید.
- از ابزار و تجهیزات مناسب استفاده کنید.
مراحل تعویض روغن کمپرسور
در جدول زیر به بررسی ۷ مرحله برای تعویض روغن کمپرسور اسکرو می پردازیم.
مرحله اول: تمیز کردن اطراف کمپرسور |
|
مرحله دوم: تخلیه روغن |
|
مرحله سوم: تعویض فیلتر روغن |
|
مرحله چهارم: پر کردن مخزن روغن |
|
مرحله پنجم: چک کردن نشتی روغن |
|
مرحله ششم: خاموش کردن موتور |
|
مرحله هفتم: چک کردن سطح روغن |
|
نکات مهم روغن کمپرسور اسکرو
- در صورت عدم اطمینان از نحوه تعویض روغن، با یک متخصص مشورت کنید.
- از روغن با کیفیت مناسب استفاده کنید.
- روغن قدیمی را به محیط زیست وارد نکنید.
توضیح اصطلاحات روغن کمپرسور
- اورینگ: یک حلقه لاستیکی یا پلاستیکی است که برای آب بندی درز بین دو قطعه استفاده میشود.
- آب بند: یک سطح صاف و صیقلی است که برای جلوگیری از نشتی استفاده میشود.
- MIN: حداقل مقدار روغن
- MAX: حداکثر مقدار روغن
سوال های متداول:
سوال اول: آیا روغن هیدرولیک هم می توان در کمپرسور اسکرو استفاده کرد؟
خیر. روغن های هیدرولیک مناسب کمپرسور اسکرو نیستند چرا که باعث ایجاد چسبندگی بین روتور های ایرند می شوند و به مرور زمان آسیب جدی به کمپرسور وارد می کنند.
سوال دوم: آیا روغن هیدرولیک ۶۸ همان VDL68 است؟
خیر. روغن هیدرولیک ۶۸ اگرچه به لحاظ اسمی به VDL68 شباهت دارد اما به لحاظ ساختاری و فرمولی متفاوت است و به ایرند کمپرسور آسیب وارد می کند.
سوال سوم: آیا روغن برند شل Shell اسکرو در بازار است خوب است؟
تا جایی که در این چندین و چند ساله من دیدم روغن شل مستقیما وارد ایران نمی شود و اکثر روغن هایی که تحت برند شل بفروش می رسند داخل ایران پر می شوند بنابراین خرید آن توصیه نمی شود. چون حتی اگر داخل آن VDL هم باشد باز آن را باید با قیمت خیلی گران تر خریداری کنید.
نتیجه گیری: روغن کمپرسور اسکرو باید از نوع VDL باشد و از روغن هیدرولیک ۶۸ استفاده نشود. بهترین روغن موجود در ایران برای کمپرسور اسکرو روغن VDL68 بهران است.