کمپرسورهای باد یکی از مهمترین تجهیزاتی هستند که در بسیاری از صنایع مورد استفاده قرار می گیرند. یکی از محبوب ترین نوع کمپرسور باد، کمپرسور اسکرو هستند که با فشرده سازی هوا یا گاز، انرژی لازم را برای ابزارالات و ماشین آلات فراهم می کنند.

این نوع از کمپرسورها در طیف گسترده ای از اندازه ها و ظرفیت ها موجود هستند و هر نوع برای کاربردهای خاص طراحی شده است. در ادامه مطلب به بررسی کاربرد کمپرسور اسکرو در صنایع مختلف می پردازیم.

کمپرسور اسکرو چیست

کمپرسور اسکرو یا کمپرسور پیچی، یک نوع کمپرسور جابجایی مثبت است که از یک مکانیزم روتاری (دورانی) برای فشردن گاز بهره می‌برد. این نوع کمپرسورها عمدتاً در جاهایی که نیاز به فشرده‌سازی بزرگ حجم هوا وجود دارد، مورد استفاده قرار می‌گیرند.

از نظر من این تعریف خیلی خشک و کتابی است. چیزی شبیه تعاریفی که در کتب درسی ارائه می دادند. اما می خواهم یک تعریف ساده تر را ارائه دهم که بتوانی به راحتی آن را درک کنی.

کمپرسور اسکرو، کمپرسوری است که معمولا برای حجم های بین یک متر مکعب (7.5KW) تا 50 متر مکعب  (250KW) استفاده می شوند.

فشار باری کمپرسور اسکرو بین 5 تا 13 بار است.

تصور کنم الان خیلی راحت تفاوت کمپرسور اسکرو و کمپرسور پیستونی را به لحاظ کارایی و کاربرد می دانیم.

کمپرسور پیستونی برای کاربرد های زیر یک متر مکعب مناسب است و کمپرسور اسکرو برای کاربرد های بالای یک متر مکعب.

کاربرد کمپرسور اسکرو در صنایع مختلف

کاربرد کمپرسور اسکرو در صنایع مختلف آنقدر زیاد است که شاید نتوان به صورت تک تک آنها را نام برد اما در ادامه لیستی از صنایعی که بیشترین مصرف کننده کمپرسور اسکرو هستند را خواهم آورد.

این موضوع را می توانم به شکل ساده تری هم توضیح بدهم که اگر قصد خرید کمپرسور اسکرو داری، با خیال آسوده بتوانی تصمیم گیری کنی.

اگر همین الان در شرکت یا کارخانه خود از کمپرسور پیستونی (کمپرسور های معمولی) استفاده می کنید، می توانید در صورت خرید دستگاه های بیشتر و یا تصمیم به توسعه شرکت از کمپرسور های اسکرو که توانمندی و قدرت بیشتری دارند استفاده کنید.

کمپرسور اسکرو در صنعت خودروسازی

از کاربرد کمپرسور اسکرو می توان به استفاده آنها در صنعت خودروسازی اشاره کرد. کمپرسور اسکرو به عنوان منبع اصلی تامین هوای فشرده برای ابزارهای پنوماتیکی مانند مونتاژ، سفت کردن پیچ ها و سوراخ کاری در خطوط تولید به کار می روند.

از دیگر کاربرد کمپرسور اسکرو در این صنعت می توان به بخش رنگ آمیزی بدنه خودرو اشاره کرد که کمپرسور اسکرو نیروی لازم را برای ابزارهای پاشش رنگ فراهم می کنند.

هوای فشرده تولید شده از کمپرسور اسکرو به منظور تهویه مطبوع، سیستم ترمز پنوماتیکی و تست فشار،کیفیت و فرآیندهای عیب‌یابی استفاده می‌شوند.

کمپرسور اسکرو در صنایع شیمیایی

از کاربرد کمپرسور اسکرو در صنعت شیمیایی می تواند به تولید هوای فشرده با فشار بالا برای تولید گازهای صنعتی مانند نیتروژن، اکسیژن، هیدروژن و آرگون در فرایندهای مختلف اشاره نمود.  و همچنین تولید  پلیمرهای سنتزی مانند پلی اتیلن، پلی پروپیلن، پلی استایرن و پلی وینیل کلراید اشاره کرد.

کمپرسور اسکرو در صنایع هوایی

از هوای فشرده تولیدی توسط کمپرسور اسکرو برای احتراق در موتورهای جت و توربوپراپ و همچنین برای شبیه‌سازی شرایط پرواز در هنگام آزمایش موتور هواپیما  استفاده می شود.

کمپرسور اسکرو در صنایع غذایی و دارویی

بیشتر کمپرسورهایی که در صنایع غذایی و دارویی استفاده می شود از نوع کمپرسور اسکرو بدون روغن یا اویل فری هستند. از کاربرد کمپرسور اسکرو در صنایع غذایی و دارویی می توان به استفاده آنها در فرایند بسته بندی برای دستگاه های بلیستر، دستگاه های فرم پرکن و دستگاه های دربندی اشاره نمود.

کمپرسور اسکرو در صنایع نساجی

از کاربرد کمپرسور اسکرو در صنایع نساجی می توان به استفاده آنها برای تامین هوای فشرده مورد نیاز ماشین آلات بافندگی اشاره نمود این هوای فشرده کمک به پاشش رنگ، حلال ها و سایر مواد شیمیایی بر روی الیاف ها و پارچه ها مورد استفاده قرار می گیرد.

کمپرسور اسکرو در صنعت پتروشیمی 

از کمپرسور اسکرو در صنعت نفت و پتروشیمی و پالایشگاهی عموما برای انتقال، فشرده سازی و پمپاژ گازها و مایعات شیمیایی استفاده می شود. از کاربرد کمپرسور اسکرو در صنعت پتروشمی می توان به تولید پلاستیک، رنگ، فرایند تصفیه گاز و کراکینگ اشاره نمود. در مقاله انواع کمپرسور در صنعت پتروشیمی به بررسی جامع تری از این موضوع پرداخته ایم.

کمپرسور اسکرو در صنایع لیزر

برش لیزری یک فرآیند دقیق برای برش مواد استفاده می‌کند که از انرژی پرتو لیزر بهره می‌برد. در این فرآیند، از یک کمپرسور اسکرو به عنوان یکی از اجزای اساسی دستگاه برش لیزر استفاده می‌شود.

کمپرسور اسکرو در صنایع سندبلاست

از دیگر کاربرد کمپرسور اسکرو می توان به استفاده آنها در صنعت سندبلاست اشاره نمود. سندبلاست یک روش پرکاربرد است که از ماسه‌های ساینده تشکیل شده است، این ماسه‌ها اغلب از سیلیس و اکسید فلزات با اندازه‌های مختلف تشکیل شده‌اند. با استفاده از فشار باد تولید شده توسط کمپرسور اسکرو، ماسه‌ها شتاب می‌گیرند و بر روی سطح قطعه‌ها پرتاب می‌شوند.

کمپرسور اسکرو در صنایع چاپ و بسته بندی

از کمپرسور اسکرو در صنعت چاپ و بسته بندی برای تامین انرژی لازم برای دشتگاه های پنوماتیکی مانند دستگاه های پرکن، دستگاه های برچسب زن، دستگاه های نقاله و چاپ استفاده می کنند.

چرا کمپرسور اسکرو محبوب‌ترین نوع کمپرسور است؟

بیش از 80% از بازار جهانی کمپرسور، به کمپرسور های اسکرو اختصاص پیدا کرده است. اما چرا؟

یکی از دلایل بسیار مهم این است که کمپرسور های اسکرو می توانند پیوسته و بصورت 24 ساعته کار کنند و این در صورتی است که کمپرسور های پیستونی (کمپرسور های معمولی) قادر به کار کردن پیوسته نیستند.

دلیل دیگری که می توان به آن اشاره کرد این است که صدای کمپرسور اسکرو نصف صدای کمپرسور پیستونی است. حدودا 10db اختلاف نویز و صدای این کمپرسور است.

نکته: از 60db به بالا هر 10 واحد افزایش دسی بل، نویز و صدا دو برابر افزایش پیدا می کند.

و از تمام این موارد مهمتر توانایی کمپرسور اسکرو برای تولید حجم زیادی از هوای فشرده است.

تصور کن اگر در قدیم شرکتی نیاز به 10 متر مکعب هوای فشرده داشت می بایستی از 10 تا کمپرسور پیستونی 1000 لیتری استفاده می کرد که قادر به کار کردن 24 ساعته هم نبودند اما امروز شرکت ها به راحتی با خرید یک کمپرسور اسکرو 10 متر می توانند نیازشان را به طور کامل برطرف کنند.

و تمام این ها در حالی است که عمر مفید کمپرسور اسکرو از کمپرسور های پیستونی و معمولی به مراتب بیشتر است.

راهنمای انتخاب کمپرسور اسکرو

بصورت کلی دو مدل کمپرسور اسکرو وجود دارد:

مدل اولی، کمپرسوری است که می خرید و بعد از یک سال که به خودتان نگاه می کنید متوجه می شوید خودتان تبدیل به یک کمپرسورساز خبره و حرفه ای شدید. چرا این اتفاق رخ می دهد؟

به این دلیل که آن کمپرسور اسکرو آنقدر دردسر برایتان درست کرده که در طول سال مجبور شدید بیشتر وقت خود را صرف تعمیر کمپرسور اسکرو کنید به گونه ای که شاید بعد از گذشت یکسال به این فکر برسید که بهتر است خودم یک کمپرسور اسکرو بسازم تا آنقدر دردسر نکشم.

مدل دوم، کمپرسوری است که می خرید و بعد از گذشت 10 سال شاید اصلا متوجه نشوید که در شرکتان کمپرسور اسکرویی هم وجود دارد. به این دلیل که بی دردسر و هیچ مشکلی به خوبی کار کرده است.

حالا چطور متوجه شویم در حال خرید کدامیک از این دو مدل کمپرسور اسکرو هستیم؟

دو مسئله وجود دارد که باید به آن ها توجه کنیم

بهترین برند قطعات کمپرسور اسکرو

پشتیبانی و خدمات پس از فروش کمپرسور اسکرو

کمپرسور مانند برق در کارخانه می ماند. اگر خراب شود کل خط تولید می خوابد و به طبع زیان و خسارت قابل توجهی می بینیم. مخصوصا امروزه که موضوع حقوق و مالیات و سای قبوض برای کارخانه ها و شرکت ها بالاتر رفته است.

حال تصور کنید کمپرسور به هر دلیلی خراب شده است و شرکت سازنده به هر نوعی پاسخگو نیست.

یا گوشی تلفن را جواب نمی دهند یا به بعد موکول می کنند یا هزار و یک دلیل می آورند که مشکل از ما نیست.

چه حالی خواهید داشت؟ احتمالا وحشتناک. مگرنه؟

بله. از این بدتر که اگر بخواهید به جای دیگری کمپرسور را برای تعمیر بدهید احتمالا طاقچه بالا خواهند گذاشت و قیمت عجیبی را اعلام می کنند. چرا؟

چون تعمیرکاران کمپرسور می دانند وقتی شرکتی کمپرسوری را می خواهد برای تعمیر بیاورد حتما کارش گیر است پس مجبور است با ساز ما برقصد.

واضحا روز اول خرید هیچ ماست فروشی نمی گوید ماست من ترش است. همه می گویند تا لحظه آخر طوری پشتیبانی می دهیم که آب در دلتان تکان نخورد.

اما یک قانون نانوشته برای تشخیص میزان پشتیبانی قبل از خرید کمپرسور اسکرو وجود دارد.

اگر برایتان مقدور است، خرید تان را حضوری انجام دهید. چون در این صورت می توانید یک نشست و یا یک جلسه با شرکت سازنده داشته باشید. با خیال راحت سوال هایی که در ذهن دارید را بسپرید. ببینید چقدر برای پاسخ دادن به سوال هایتان اشتیاق دارند؟

قانون این است: افرادی که عاشق کارشان باشند با اشتیاق به سوال هایتان پاسخ می دهند و طبیعتا با کمال میل پشتیبان و حامی شما خواهند بود.

سوالات متداول:

سوال اول: کاربرد کمپرسور اسکرو در صنایع مختلف چیست؟

از کاربرد کمپرسور اسکرو می توان به استفاده آنها در صنعت خودروسازی، صنایع شیمیایی،  صنایع هوایی، صنایع غذایی دارویی، صنعت نساجی، صنعت پتروشیمی، صنعت لیزر، صنعت سندبلاست و صنعت چاپ و بسته بندی اشاره نمود که در این مطلب به طور کامل به استفاده این کمپرسورها در هر یک از صنایع پرداخیتم.

سوال دوم: برای انتخاب کمپرسور اسکرو به چه نکاتی باید توجه کرد؟

برای انتخاب بهترین کمپرسور اسکرو باید حجم هوای فشرده و فشار باری تجهیزات و دستگاه ها مجموعه خود را به درستی محاسبه کنید. همچنین نوع کمپرسور اسکرو را با توجه به نوع نیازتان مشخص کنید کمپرسور اسکرو در دو مدل ساخته و تولید می شوند: کمپرسور اسکرو اویل اینجکت که با روغن کار می کنند و کمپرسور اسکرو اویل فری که بدون روغن هستند. 

سوال سوم: چرا کاربرد کمپرسور اسکرو نسبت به سایر کمپرسورها در صنایع بیشتر است؟

کمپرسورهای اسکرو به طور کلی از نظر مصرف انرژی کارآمدتر هستند و هوای فشرده را با بازده بیشتری تولید می کنند. این امر به دلیل طراحی منحصر به فرد آنها است که به آنها اجازه می دهد هوا را به طور مداوم و بدون نیاز به قطعات متحرک زیاد فشرده کنند. کمپرسورهای اسکرو در طیف وسیعی از اندازه ها و ظرفیت ها موجود هستند، که آنها را برای طیف گسترده ای از کاربردها مناسب می کند.