هوای فشرده تولید شده از کمپرسور باد حاوی ذرات ناخالصی همچون روغن، آب و سایر آلاینده های دیگری است که قابل مشاهده نیستند ولی این ذرات موجب خوردگی، زنگ زدگی و عدم کارکرد صحیح ابزارآلات و ماشین آلات مصرف کننده هوای فشرده می شود. درایر تبریدی دستگاهی است که رطوبت را از هوای فشرده حذف می کند. در ادامه با انواع خشک کن هوای فشرده و نحوه عملکرد اجزای درایر تبریدی و جذبی بیشتر آشنا می شویم.

معرفی اجزای درایر تبریدی

درایر تبریدی از قطعات مختلفی تشکیل شده است که در ادامه  به بررسی آنها می پردازیم.

کمپرسور

کمپرسوری که در درایر تبریدی استفاده می شود همانند کمپرسور یخجال از نوع اسکرال است. نوع گاز این کمپرسور R134A می باشد.

کندانسور

کندانسور قطعه ای است که گرمای هوای فشرده را به خود جذب می کند سپس به محیط اطراف انتقال می دهد و از این طریق رطوبت موجود در هوای فشرده را به مایع تبدیل می کند.

شیر انبساط

شیر انبساط در درایر تبریدی وظیفه کنترل دبی مبرد، کاهش فشار مبرد از کندانسور به اواپراتور را دارد شیر انبساط در دو مدل ترموستاتیکی و الکترونیکی می باشند. این شیر معمولا در خط مایع بین کندانسور و اواپراتور قرار دارد.

شیر گازی مبدل گرمایی

شیر گازی یک شیر برقی است که درون مبدل گرمایی قرار دارد و وظیفه کنترل جریان و دمای گاز مبرد را دارد.

اواپراتور

این قطعه مبدل حرارتی می باشد که با تبخیر مبرد گرمای محیط اطراف جذب می کند و با این کار به کاهش دمای هوا کمک می کند. اواپراتور لوله مسی یا آلومینیومی با پره های فلزی می باشد.

مبدل گرمایی

یک از مهمترین اجزای دراری تبریدی، مبدل گرمایی است. در این بخش رطوبت از هوای فشرده جدا می شود. اگر مبدل گرمایی دچار نقص فنی شود درایر تبریدی نمی تواند هوای خشک تولید کند.

لوله مویی

لوله مویی در مسیر جریان مبرد قرار دارد و با کاهش فشار مبرد باعث تبخیر شدن آن می شود و همچنین دمای هوای فشرده را کاهش می دهد.

سپراتور

سپراتور قطعه ای است که در مسیر جریان مبرد بعد از اواپراتور قرار می گیرد و وظیفه جداسازی روغن و رطوبت از مبرد را دارد.

میکروفیلتر اولیه

میکروفیلتر در داخل درایر تبریدی برند میکروپور ترک قرار گرفته است و در سایر برندها بایستی به صورت جداگانه تهیه و در خارج دستگاه نصب شود. میکرو فیلتر اولیه می تواند ذرات آلاینده بزرگتر از ۱ میکرون از جمله گرد و غبار، رطوبت، روغن و ذرات جامد را حذف کند. همانطور که از نامش مشخص است این میکروفیلتر قبل از میکروفیلتر ثانویه نصب می شود.

میکروفیلتر ثانویه

میکروفیلتر ثانویه می تواند ذرات آلاینده بسیار کوچک را تا ۰٫۰۱ میکرون را از هوای فشرده حذف کند این میکروفیلتر بعد از میکروفیلتر اولیه و قبل از تجهیزات پنوماتیکی مصرف کننده قرار می گیرد .

تابلو برق

تابلو برق درایر تبریدی با استفاده از نمایشگرها و چراغ‌های سیگنال، اطلاعات مختلفی مانند ولتاژ، جریان، دمای هوای فشرده، و وضعیت کارکرد سیستم را نمایش می‌دهد.

تا به اینجا به معرفی مهمترین اجزای درایر تبریدی پرداختیم حال به بررسی نحوه عملکرد آن می پردازیم. پیش از بررسی این مورد از شما دعوت می کنیم به مقاله طریقه نصب رطوبت گیر پمپ باد هم سر بزنید.

نحوه عملکرد اجزا درایر تبریدی

درایر تبریدی یکی از رایج ترین خشک کن های صنعتی می باشد که با نام درایرهای یخچالی نیز شناخته می شوند. نحوه عملکرد اجزای درایر تبریدی بسیار شبیه یخچال های خانگی می باشد.

که از سیستم تبرید برای خنک کردن مبدل ها استفاده می کند درایر تبریدی میکروپور می تواند هوای فشرده را تا میزان ۳ درجه سانتی گراد خنک کند و رطوبت و ذرات موجود در هوا را تقریبا تا ۹۰ درصد حذف کند.

برند درایر تبریدی بسیار مهم است در حال حاظر بهترین برند میکروپور ساخت کشور ترک است که پایین ترین نقطه شبنم را در بین سایر برندهای دیگر دارد. هر چه نقطه شبنم عدد بالاتری داشته باشد کیفیت درایر پایین تر می آید.

مهمترین قطعه در درایر تبریدی کمپرسور هست که معمولا گاز مبردی که داخل این کمپرسور هست از نوع R134A می باشد. کمپرسور این گاز را فشرده می کند تا دمای آن تا میزان مشخصی افزایش پیدا کند.

سپس این گاز گرم و فشرده را به سمت کندانسور می فرستد. گرمای گاز جذب کندانسور می شود و توسط فنی که پشت کندانسور قرار گرفته دمای گاز را به محیط انتقال می دهد و باعث خنک شدن گاز می شود که در این حالت گاز به حالت مایع تبدیل می شود.

حال این مایع ایجاد شده در بخش رسیور درایر ذخیره می شود و از آنجا به سمت لوله مویی فرستاده می شود. لوله مویی قطعه ای است بلند و باریک که مایع مبرد از میان آن عبور می کند و مجدد فشار و دمای مایع را کمتر می کند. مایع در دما و فشار پایین به گاز تغییر حالت می دهد.

گاز به سمت مبدل حراراتی یا همان اواپراتور رفته و در تماس با هوای فشرده مرطوب تبادل حرارتی پیدا می کند که باعث می شود گرمای هوای فشرده به گاز انتقال داده می شود و دمای هوای فشرده کاهش پیدا می کند.

طی این فرایند به علت کاهش دمای هوا فشرده، رطوبت از آن جدا می شود و به مایع تبدیل می شود و از آن جدا می شود در نتیجه هوای فشرده خشک از درایر تبریدی خارج می شود.

نحوه نگهداری اجزای درایر تبریدی

به منظور عملکرد صحیح و طول عمر بیشتر اجزای درایر تبریدی در این قسمت به بررسی چند نکته مهم در رابطه با نگهداری درایر تبریدی می پردازیم.

علت خرابی اجزای درایر کمپرسور

دلایل مختلفی برای خرابی اجزای درایر کمپرسور وجود دارد از جمله نوع درایر و شرایط کارکرد که در جدول زیر به بررسی مهمترین علت خرابی آنها می پردازیم.

مقایسه اجزای درایر تبریدی با جذبی

در جدول زیر به مقایسه اجزای درایر کمپرسور می پردازیم برای دریافت اطلاعات بیشتر می توانید به مقاله مقایسه درایر تبریدی و جذبی هم سر بزنید.

در آخر سوالی که باید پاسخ دهیم این است که آیا خرید درایر تبریدی پیشنهاد می شود؟

سوالات متداول

سوال اول: تفاوت میکروفیلتر اولیه و ثانویه در درایر تبریدی چیست؟

میکروفیلتر اولیه ذرات آلاینده بزرگتر از ۱ میکرون از جمله گرد و غبار، رطوبت، روغن و ذرات جامد و میکروفیلتر ثانویه می تواند ذرات آلاینده بسیار کوچک را تا ۰٫۰۱ میکرون را از هوای فشرده حذف کند. 

سوال دوم: چرا از درایر تبریدی باید استفاده کرد؟

هوای فشرده تولید شده از کمپرسور باد دارای رطوبتی است که این رطوبت می تواند به ماشین آلات و تجهیزات پنوماتیکی آسیب بزند از جمله خوردگی لوله ها و نشت و خرابی که در نهایت هزینه تعمیرات را بالا می برد.

از طرف دیگر در برخی کارها مانند نقاشی، چاپ، مواد غذایی و داروسازی رطوبت می تواند باعث ایجاد نقص و کاهش کیفیت در محصول نهایی شود.

سوال سوم: منظور از نقطه شبنم در دایر کمپرسور چیست؟

نقطه شبنم دمایی است که بخار آب از هوای فشرده جدا می شود و به مایع تبدیل می شود هر چه نقطه شبنم پایین تر باشد کیفیت درایر تبریدی بالاتر است به عنوان مثال درایری که نقطه شبنم ۳+ دارد نسبت به درایر تبریدی که نقطه شبنم ۷+ دارد می تواند بهتر و بیشتر رطوبت را از هوای فشرده جدا کند در نهایت هوای خشک تری به شما می دهد.