بطور کلی کمپرسور های اسکرو به دو مدل، دور متغیر (variable speed) و دور ثابت (fixed speed) تقسیم بندی می شوند.

سوالی که در این مطلب می خواهم به آن پاسخ دهم این است که کدامیک از این دو مدل بیشتر مناسب کار و نیازمان است.

کمپرسور دور متغیر Variable Speed Drive

سرعت چرخش روتور های ایرند در کمپرسور دور متغیر (VSD) کاملا بستگی به حجم هوای فشرده مورد نیازمان خواهند بود.

بطور مثال اگر نیاز به حجم هوای فشرده زیادی داشته باشیم به طبع سرعت چرخش روتور های زیاد می شود و زمانی که به حجم هوای فشرده کمتری داشته باشیم، سرعت چرخش روتور ها کاهش پیدا خواهد کرد.

همین موضوع سبب کاهش مصرف انرژی (برق) می شود. درست است که در ایران این موضوع خیلی مزیت خارق العاده ای محسوب نمی شود (به علت ارزان بودن انرژی در ایران) اما همین مسئله در کشور های اروپایی به علت نداشتن منابع انرژی، بسیار مهم است.

برای اینکه راحت تر بتوانیم تصمیم بگیریم که آیا کمپرسور دور متغیر مناسب نیازمان است یا خیر، بهتر است مزایا و معایت این مدل از کمپرسور ها را با همدیگر بررسی کنیم.

بیشتر بخوانید: توربو کمپرسور

مزایای کمپرسور دور متغیر VSD:

1. صرفه جویی در انرژی
2. عملکرد کم صدا تر
3. طول عمر بیشتر ایرند
4. فشار هوای ثابت تر

چرا صرفه جویی در انرژی:

از آنجایی که استارت اولیه دستگاه نرم خواهد بود یعنی دور ایرند آهسته آهسته زیاد می شود سبب می شود کمپرسور اسکرو، کمتر از حالت معمول برای شروع به کار کردن آمپر بکشد. در نتیجه به طبع مصرف برق کمتری در ابتدا خواهد داشت.

در روند کار کردن هم بسته به نیاز ما به حجم هوای مورد نظر، سرعتش متغیر خواهد بود. در نتیجه همیشه مقداری در انرژی و برق مصرفی صرفه جویی خواهد شد.

چرا عملکرد کم صداتر:

از آنجایی که ایرند همیشه با تمام توان کار نمی کند سبب می شود صدای کمتری تولید کند. درست است که این موضوع سبب عملکرد کم صدا تر می شود اما در واقعیت آنچنان چشمگیر نیست و شاید چیزی ملموس و محسوسی برای مصرف کننده نباشد.

چرا طول عمر بیشتر:

طبیعتا هر چقدر از دستگاهی کمتر استفاده کنیم، طول عمر آن بیشتر می شود. وقتی دور ایرند متغیر باشد زمان هایی پیش می آید که با سرعت کم یا بسیار کم کار کند همین امر سبب می شود طول عمر مفید ایرند بیشتر شود یا به عبارت درست تر از طول عمر مفید ایرند کاسته نشود.

چرا فشار ثابت تر:

برای درک بهتر این موضوع اجازه دهید مثالی بزنم.

تصور کنید به فشار باری ۸ بار نیاز داشته باشید. به محض اینکه فشار باری کم شود، دور ایرند بالاتر می رود تا ما را سریعا به فشار ۸ بار برساند.

اما کمپرسور های دور ثابت در این زمینه عملکرد متفاوتی دارند. آنها بین یک بازه مشخص با اختلاف ۲ بار کار می کنند. یعنی اگر فشار باری کمپرسور روی ۸ بار تنظیم شده باشد، کمپرسور مجاز است تا ۶ بار هم بیاید، سپس دریچه آنلودر به صورت اتوماتیک باز شده و ایرند با حداکثر توان شروع به کار می کند تا سریعا به فشار ۸ بار بر گردیم.

بیشتر بخوانید: فروش کمپرسور اسکرو

معایب کمپرسور دور متغیر VSD:

1. گران تر
2. تعمیر و نگهداری دشوار تر
3. فضای بیشتری اشغال می کنند

چرا گران تر هستند:

کمپرسور های دور متغیر از یک اینورتر کمک می گیرند. پس تا اینجا هزینه اولیه اینورتر هم به کمپرسور اضافه شد. در کنار این موضوع کابین کمپرسور باید بزرگتر از حالت عادی باشد تا بتوانیم فضایی برای اینورتر در نظر بگیریم.

چرا تعمیر و نگهداری دشوار تر:

کمپرسور های سرعت متغیر به لحاظ ساختاری، پیچیده تر از کمپرسورهای سرعت ثابت هستند که می تواند نگهداری آنها را دشوارتر کند و به طبع هزینه تعمیر و نگهداری و قطعات یدکی آنها بیشتر خواهد شد.

چرا فضای بیشتری اشغال می کنند:

همانطور که قبل تر اشاره کردم، کمپرسور دور متغیر از یک اینورتر استفاده می کند. به دلیل تغییر ساختاری که در ابعاد و اندازه کابین کمپرسور اسکرو اتفاق می افتد، سایز نهایی کمپرسور بزرگتر می شود و طبیعتا فضای بیشتری را اشغال می کنند.

کمپرسور دور ثابت Fixed Speed

کمپرسور های دور ثابت به لحاظ قیمتی مقرون به صرفه تر هستند و همچنین کابین کوچک تری دارند که همین امر سبب می شود به سادگی بتوانیم جای مناسبی برای آنها در شرکت یا کارخانه در نظر بگیریم.

تصمیم گیری بین خرید یک کمپرسور دور متغیر یا دور ثابت کاملا بستگی به نیاز و بودجه خرید مان دارد.

کدام یک را به عنوان یک کمپرسورساز پیشنهاد می کنم؟

به شخصا همیشه موافق تکنولوژی و بروز بودن هستم اما اگر شخصا بین این دو مدل کمپرسور بخواهم پیشنهاد بدهم، قطعا کمپرسور با دور ثابت Fixed Speed را پیشنهاد می کنم. چرا؟ چون کمپرسور های دور متغیر، شبیه ماشین های برقی می مانند. خوب هستند ولی نیاز به بودنشان در ایران احساس نمی شود.

خوشبختانه در کشوری زندگی می کنیم که هزینه انرژی بسیار پایین است و یکی از دلایل اصلی این موضوع، وجود داشتن منابع انرژی فراوان است. پس تا زمانی که این معادله در ایران بر قرار است، کمپرسور های دور ثابت انتخاب اول هستند ولی اگر روزی شرایط معکوس شد قطعا باید سراغ کمپرسور های VSD یا دور متغیر رفت.